Bulgaristan Türklerinin Özgür Sesi
Bulgaristan Bilimler Akademisi (BAN), ciddi kronik hastalığı olmayan bütün Bulgaristan vatandaşlarını ve 16-18 yaşın üzerindekileri aşı olmaya çağıran bir bildiri yayınladı.
Bilim insanlarının ifadesine göre, "Pfizer - BioNTech" ve "Moderna" şirketlerinin geliştirdiği aşılar gibi RNA aşıları şimdiye kadar yapılmış en modern aşılar.
Bildiride, "Bu aşı çalışmalarında, bu mRNA'nın insan genomuna zarar verdiği veya DNA ile etkileşime girdiği bulunamadı. Ayrıca çok çabuk parçalanır ve vücutta dolaşmaz" denildi.
BAN'ın yaklaşan Covid-19'a karşı aşılama kampanyasına ilişkin görüşünü açıkladığı bildiri metninde şu ifadeler yer aldı:
"Bulgaristan Bilimler Akademisi (BAN) kadrosunda yeni koronavirüsün neden olduğu küresel pandeminin yarattığı sorunlara çözüm arayan düzinelerce Bulgar klinisyen, biyolog, immünolog, virolog, genetikçi, matematikçi ve diğer çeşitli uzmanlar yer alıyor.
Onlar araştırma çalışmaları ve salgınla ilgili en güncel ve objektif verileri paylaştıkları çeşitli medyalarda yapılan sunumlara aktif katılımları ile halkın doğru bilinçlendirilmesine ve koronavirüs ile mücadelede bilimsel temelli kılavuzlara büyük katkı sağlıyor. Tüm bunları göz önünde bulundurarak, dünya literatüründen elde edilen mevcut verilerin analizi ve güncel uygulamaların bir sonucu olarak önümüzdeki koronavirüs enfeksiyonuna karşı yapılacak aşılama kampanyası hakkında görüş bildirmeyi gerekli görüyoruz.
Ülkemizde ve dünyada pandeminin büyümesiyle ilgili çok karmaşık tıbbi ve ekonomik konulara ve onu kontrol etme çabalarına değinmeden özellikle mevcut aşılar, bunların önemi ve ülkemizde aşılama programının nasıl düzenlendiği ile ilgili konularda kısaca bilgi vermek istiyoruz. Bunun, aşılamanın büyük anlamını doğru bir şekilde anlamaya yardımcı olacağına ve toplumda yanlış, bilimsel olmayan veya çelişkili bilgilerin dolaşıma girmesinden kaynaklanan endişeyi azaltmaya yardımcı olacağına inanıyoruz.
Modern tıbbın sahip olmadığı koronavirüs enfeksiyonuna karşı spesifik ve etkili bir ilacın yokluğunda anti-salgın önlemlerine sıkı sıkıya bağlı kalınması dışında tek seçenek aşı. Bu, insanlığın bulaşıcı hastalıklarla mücadelede kazandığı muazzam, uzun yıllara dayanan deneyimle kanıtlanan bir durum.
Zararsız olan ve en az % 50-60'lık bir etkinliğe sahip olan (yani aşılanan kişilerin böyle bir yüzdesinde bağışıklık yaratan) bir aşı, enfeksiyonun sınırlandırılmasında büyük bir rol oynayacak. Ne yazık ki şu ana kadar elde ettiğimiz veriler, koronavirüse karşı kolektif bağışıklığın gelişmesinin çok yavaş olduğunu ve bunu doğal olarak elde etmenin pratik olarak zor olacağını gösteriyor (ki bu aynı zamanda büyük etik ve ahlaki zorluklarla da ilişkili), bu nedenle aşılar kolektif bağışıklığın gelişmesine çok yardımcı olacak.
Bugüne kadar dünya çapında 220'den fazla koronavirüs aşısı geliştirildi; bunlardan 56'sı klinik araştırma aşamasında ve 10'dan fazlası klinik araştırmanın üçüncü (en önemli) aşamasında bulunuyor ki küresel olarak kabul edilen kurallara göre onların güvenliklerini ve etkinliklerini objektif olarak değerlendirmek için 30 000 - 40 000 kişiye uygulanması gerekir. Normal şartlar altında 3-5 yıl veya daha uzun bir sürede bir aşının geliştirildiği iyi bilinmeli. Ancak tüm dünyanın içinde bulunduğu durum - yüzbinlerce can kaybı yaşanan ve muazzam bir sağlık, sosyal ve ekonomik sorun teşkil eden çok şiddetli ve hızla yayılan bir enfeksiyon, Dünya Sağlık Örgütünün, tüm uluslararası ve ulusal düzenleyici otoritelerin, devlet kurumlarının, kanıtlanmış güvenlik için tüm gerekliliklere tabi olarak, aşıların hızlı bir şekilde uygulanmasına izin vermesine neden oldu.
Bu konuda hiçbir taviz verilmemekte ve aşılar, yüksek dünya standartlarını karşılamalı ve kullanımlarının beklenen faydaları, öngörülebilir olası risklerden çok daha ağır basmalı.
Aşıların etkinliği ve oluşturdukları bağışıklığın niteliği ve sürelerine gelince, yüzbinlerce aşılanmış kişinin durumunu izleme sonucunda yeterli ikna edici bilimsel veriye sahip olduğumuzda uygulamalarının başlangıcından itibaren en geç bir yıl içinde tatmin edici bir cevap verebileceğiz. Özünde bu klinik araştırmanın dördüncü veya "pazarlama sonrası" aşaması".
Bildiride, "Avrupa Birliği'nde (AB) şu ana kadar (18 Aralık 2020) Avrupa İlaç Dairesi (EMA) tarafından tescil için 5 aşı sunuldu: Pfizer / BioNtech, Moderna, Astra Zeneka, Janssen-Cilag ve Sanofi-GSK şirketlerinin aşıları, birkaç aşı daha sunulmaya hazır.
Açıkça görüldüğü üzere onaylarına ilişkin nihai karar 21 Aralık 2020'de alınacak ve ardından bunları AB'de uygulamak mümkün olacak. Pfizer / BioNtech aşısı birkaç gün önce İngiliz düzenleyici otoriteler tarafından onaylandı ve Birleşik Krallık'ta kullanım için onaylandı.
Bir iki aydan beri Rusya Federasyonu'nda belirli nüfus gruplarına yönelik Rus Sputnik V aşısı ile aşılama gerçekleştiriliyor ve aynısı, sırasıyla Rusya ve Çin'in düzenleyici otoriteleri tarafından onaylanan iki farklı Çin aşısı ile Çin'de de gerçekleşiyor. Birkaç günden beri Amerika Birleşik Devletleri'nde Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi FDA onaylı Moderna aşısı ile aşılama devam ediyor.
Bulgaristan ilk olarak AB Covid-19 Salgınına Karşı Genel Eylem Planına göre, Pfizer / BioNtech aşısını birkaç gün içinde ithal edecek ve EMA'nın onayından sonra uygulamaya başlayacak. Aşı ücretsiz bir şekilde arzu eden vatandaşlara uygulanacak.
Bu amaçla, aşının uygulanmasıyla ilgili önemli lojistik sorunları çözmek için çok aktif bir organizasyon başlatıldı: -70 ° C ile -80 ° C arasında soğutma derecesine sıkı sıkıya bağlı kalmayı gerektirdiğinden dolayı uygun şekilde depolanmasının ve taşınmasının sağlanması; aşılama için uygun bir organizasyon oluşturulması; uygulanacağı yerleri ve bundan sorumlu olacak kişilerin belirlenmesi; en önemlisi - aşılanacak grupların ve onları bilgilendirme ve çekme yollarının belirlenmesi; toplumsal bağışıklığın geliştirilmesinin teşvik edilmesi ve enfeksiyonun yayılmasını sınırlandırmak için aşıların hem birey hem de halk sağlığı için büyük önemi konusunda geniş bir bilinçlendirme kampanyası yürütülmesi.
Bu konuda Sağlık Bakanlığı, uygulamasına başlanan detaylı bir çalışma planı oluşturdu. Tüm bunlar, ülkemizde ve dünyada koronavirüs pandemisiyle ilgili hızla değişen durum karşısında çok dinamik bir şekilde gelişecek ve diğer aşıların da onayına ve ithalatına bağlı olacak. Bu muhtemelen aşılama sürecinde ve uygulanma biçiminde yeni gereklilikler belirleyecek.
Sonuç olarak, ciddi kronik hastalıkları olmayan ve şu anda klinik belirtileri olmayan ve 16-18 yaş üstü tüm sağlıklı insanların aşı yaptırmasını öneririz. Sözüm ona "Kısa açıklama" veya "pasaportu"nda ayrıntılı olarak açıklanan aşıların tüm yan etkileri ve kontrendikasyonları dikkate alarak, bu konuyu aşılanmadan önce aile hekiminizle danışmanız zorunlu. Bu, geniş bir kitle iletişim aracı ve kurumsal iletişim kampanyasının hızlı bir şekilde düzenlenmesini gerektirir, böylece doktorlar ve vatandaşlar, büyük kişisel ve kamu yararı olan karar konusunda çok iyi bilgilendirilebilir ve ikna olabilirler" denildi.
Görüş bildirisini hazırlayan ekipte Ulusal Bulaşıcı ve Paraziter Hastalıklar Merkezinin eski müdürü Akademisyen Dr. Bogdan Petrunov, BAN Deneysel Morfoloji, Patoloji ve Antropoloji Enstitüsü Müzesinde görevli Prof. Radostina Aleksandrova, BAN Mikrobiyoloji Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Penka Petrova, BAN Moleküler Biyoloji Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. İva Ugrinova yer aldılar.
