Bulgaristan Türklerinin Özgür Sesi
Bulgaristan'daki ormanlar, ülkenin yüzölçümünün %39’undan fazlasını kaplayarak ekolojik, sosyal ve ekonomik açıdan kritik bir rol üstleniyor. Ancak uzmanlar, bu doğal zenginliğin giderek daha fazla tehdit altında olduğunu vurguladı.
Ormanlar Yaşlanıyor, Ekolojik Denge Tehlikede
Ağaç İşleme ve Mobilya Sanayi Sektör Odası’ndan Orman Mühendisi Petır Dişkov’a göre, ülkedeki ormanlar ciddi bir yaşlanma süreciyle karşı karşıya. Ormanların büyük bir kısmı kısa ömürlü iğne yapraklı ağaç türleri ve sürgünlerden oluşuyor. Bu da ormanların sağlığını tehdit ederken, kuruma, zararlı istilaları ve çevresel bozulmalar gibi sorunlara zemin hazırlıyor.
Dişkov, “Orman yenileme faaliyetlerinde ciddi bir gecikme yaşıyoruz. Bu durum, ileride biyotik ve abiyotik faktörlerin neden olacağı toplu orman zararlarına ve orman yapısında ciddi değişimlere yol açabilir. Bazı alanlarda ormanların yerini şimdiden çalılar ve çıplak araziler almaya başladı” diye açıklamada bulundu.
Odun Kalitesi Düşüyor, Ekonomik Kayıplar Artıyor
Dişkov’a göre, düşük kaliteli odun üretimi Bulgaristan ekonomisini de olumsuz etkiliyor. “Bugün geniş yapraklı ağaçlardan elde edilen odunun %75’i yalnızca yakacak olarak kullanılıyor. Bu da düşük katma değerli ürünlerin yaygın olduğu anlamına geliyor” diye ekledi.
Bu durum, orman işletmelerinin gelirlerini azaltırken, ülkenin Avrupa Orman Stratejisi 2030 kapsamındaki uzun ömürlü ve yüksek katma değerli ürün üretimi hedeflerinin de gerisinde kalmasına yol açıyor.
Yetersiz Planlama, Yetersiz Uygulama
Orman yönetiminde temel sorunlardan biri, planlamaların hem yetersiz yapılması hem de uygulamaya konulmaması. 2024 yılı itibarıyla devlet ormanlarında planlanan ormancılık faaliyetlerinin yalnızca %74’ü gerçekleştirilebildi. Avrupa’da bu oran ortalama %80 iken, Bulgaristan'da orman büyümesinden elde edilen odunun %50’si bile kullanılmıyor.
Dişkov, örnek olarak Hırvatistan’ı gösterdi: “Hırvatistan, kaliteli meşe odunu üretiminde öncü. Yıllık büyümeden elde edilen odunun %75’ini başarıyla kullanıyorlar.”
Çözüm: Modern Ormancılık ve Mekanize Üretim
Sağlıklı ormanlar ve kaliteli üretim için klasik ormancılık yöntemlerinin yanında modern uygulamalara geçilmesi gerektiğini savunan Dişkov, Almanya’da uygulanan “Saarland Yöntemi”ni örnek gösterdi. Bu yöntem, Bulgaristanlı uzmanlar tarafından da benimsenmiş durumda.
Ayrıca mekanize odun üretimine geçişin şart olduğuna dikkat çekiliyor. Doğu Finlandiya Üniversitesi’nin araştırmasına göre Batı Avrupa’da üretimin %90’ı mekanize araçlarla yapılırken, Bulgaristan’da bu oran yalnızca %2.
“Tarımda hâlâ tırpan, inşaatta elle beton karılan bir düzen düşünün. Bu yöntemler pahalı, verimsiz ve rekabet gücünü yok ediyor” diyen Dişkov, sektörün modernleşmesi gerektiğini vurguladı.
60 Bin Kişiye Geçim Sağlayan Sektör Tehlikede
Orman endüstrisi ve ilgili sanayiler (ağaç işleme ve mobilya üretimi), doğrudan 60 binden fazla kişiye istihdam sağlıyor ve Bulgaristan’ın GSYİH’sinin %3’ünden fazlasını oluşturuyor. Özellikle dağlık bölgelerdeki küçük yerleşimlerde birçok aile bu sektörlerden geçimini sağlıyor.
Eğer ormanların korunması ve sürdürülebilir işletilmesi sağlanamazsa, yalnızca doğal kaynaklar değil, kırsalda yaşayan binlerce kişi de geçim kaynağını kaybetme riskiyle karşı karşıya kalacak.
|
|
||||||||||||||||
|
