Kadim “Martıfal” Ritüeli: Gizemli Gelenek Yenipazar Bölgesinde Nasıl Yeniden Hayat Buluyor

Salı, 06 Mayıs 2025

Yüzyılların derinliklerinden gelen kadim bir gelenek, Çernooçen’in (Yenipazar) büyüleyici doğasında yeniden güçlü ve canlı bir şekilde hayat buluyor.
Nesillerin kaderleriyle iç içe geçmiş "Martıfal" ritüeli bir kez daha canlanıyor; insanların kalplerinde umut ve kehanetin kıvılcımını yakıyor.

Pryaporets gibi yenilenmenin beşiği olan köyler – Dyadovsko, Jitnitsa, Jeleznİk, Çernooçene, Çerna Niva ve daha niceleri – bu gizemli atmosferin içine dalıyor.
5 Mayıs günü akşamüstü alacakaranlık çökerken hava beklentiyle doluyor.
Geleneklerin bekçileri olan genç kızlar, kapı kapı dolaşarak büyük, kutsal bir kap taşıyor.
Köyün kadınları umut ve heyecanla öne çıkıyor; kızlarının ve oğullarının geleceğine göz atmaya hazırlar.
Her biri, yüzük, küpe gibi kişisel eşyalarını bu kaba koyuyor – her biri bir kaderin fısıltısını taşıyor.

Kutsal kap köyün her köşesini dolaştıktan sonra, toplanan eşyalar özenle, temiz su dolu büyük bir kazana boşaltılıyor.
Onlara, baharın özenle toplanmış armağanları – narin yeşillikler ve rengârenk kır çiçekleri – eşlik ediyor.
Kazan, adeta sihirli bir kazana dönüşüyor; sıkıca örtülüyor ve geceyi, aşkın ve yenilenmenin simgesi olan çiçek açmış bir gül çalısının gözetiminde geçiriyor.

Hıdırellez sabahı karanlığı yararak doğuyor, beraberinde yeni bir talihin vaadini getiriyor.
Güneş henüz doğmadan kazan yeniden alınıyor.
Genellikle, asırlık bir ağacın gölgesinde, hafif bir esintide sallanan bir salıncağın yakınında toplanılıyor.
Kaderin işaretlerine açık bir kalp ve berrak bir zihinle yaklaşmak için, herkes birlikte sütlü sıcak kahveden bir yudum alıyor.

Ve ardından ritüelin doruk noktası başlıyor!
Genç bir kız kazanın başına geçiyor; ortam huşu ile doluyor.
Kadim dualar eşliğinde örtü açılıyor ve çiçek kokularına bürünmüş, suda yıkanmış eşyalar ortaya çıkıyor.

İşte o anda kaderin dansı başlıyor!
Her bir eşya çıkarıldığında, “mani” adı verilen kısa ve bilge bir dize okunuyor – yaklaşan talihin bir parçasını ortaya koyuyor.
Bir kız ya da kadın, eşyaları tek tek ustalıkla çıkarıyor ve her “mani” ile geleceğin bir ipliği çözülüyor.

Ritüel, son eşya da çıkarılana dek sürüyor; geride köklerle kurulan bir bağ hissi ve geleceğe dair heyecan bırakıyor.
"Martıfal" geleneği – canlı, büyüleyici ve sihirle dolu!

İsmet İSMAİL

Diğer Fotoğraflar