Uzun dönem içerisinde Azerbaycan Rusya'nın sömürgesi altında kaldı. Fakat Azerbaycan halkı her zaman özgürlüğe, bağımsızlığa kavuşmak için mücadele etti.
20. yüzyıl tarihe yalnız bilim, teknoloji yüzyılı olarak değil, aynı zamanda milli uyanış, halkların sömürgeden kurtulması ve milli devletçiliğin yaranması yüzyılı olarak da dahil oldu.
Rusya'da 1917 yılında yaşanmış devrim sonucu Romanov hanedanı yönetimine sön verildi. Sonuç olarak Rusya İmparatorluğu dağıtıldı. Halklar kendi kaderini kendileri belirlemeli oldular. Bu fırsatı kullanarak 28 Mayıs 1918 yılında Azerbaycan'ın milli tefekkürlü evlatları Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'ni ilan ettiler.
Azerbaycan Halk Cumhuriyeti yalnız Azerbaycan'da değil tüm Doğu'da ilk demokratik cumhuriyet oldu. Azerbaycan'ın üçgenli bayrağı Türkçülük, İslamcılık ve Avrupalılaşma birliğini içeriyordu. Fakat Azerbaycan Halk Cumhuriyeti yalnız 23 ay mevcut oldu. 28 Nisan 1920 yılında Bolşeviklerin 11. Sovyet Ordusu Azerbaycan'ı işgal etti.
Cumhuriyet Günü Azerbaycan'da 1990 yılından itibaren bayram olarak kutlanıyor.