ÇALIŞKAN İNSANLARIN DİYARI ARDİNO /EĞRİDERE/

Çarşamba, 24 Aralık 2008

Dört mevsim güzeldir Doğu Rodoplar, ama son bahar dille tarif edilemeyecek renkleriyle bir başka güzellik katıyor buralara. Dallıca'nın zirvesinden toz ağaçlarının altın sarısı yapraklarıyla bezenmiş "Belite Brezi" isimli turistik beldeden Ardino'nun seyrine doyum olmuyor. Yaklaşık yirmi yıldan beri süren göçten sonra da vadi ve tepelerin doruklarında ak mantar misali evlerde az da olsa tüten bacalar var.
Vadinin derinliklerine çöreklenen Ardino bugün modern ve derli toplu dört bin kişinin mesken tuttuğu bir şirin kasaba. 1989 yılında Bulgaristan'dan Türkiye ve diğer dünya ülkelerine yaşanan göç sonrası bugün Ardino ve ilçeye bağlı köylerde nüfus sayısı on beş bini buluyor.
Yöre halkının esas geçim kaynağı ise başta tarım ürünlerinden tütün, yüksek kesimlerde de patates üretimidir. Ormancılık ve hayvancılıkla geçimini sağlayanlar da az değildir.
Ardino Belediye Başkanı Resmi Murat'ın odasında bugüne kadar yapılanlardan ziyade yapılması plânlanan projeler üzere sohbet ediyoruz.
Resmi Murat her belediye başkanın esas görevinin halka hizmet olduğunu hatırlatarak, "Bizden önceki belediye başkanları döneminde başlatılan projeleri devam ettirmek zorundayız. İki yıldan beri Bulgaristan'daki belediye yönetimlerinin imkânları daha fazla olduğundan halka hizmette daha şanslıyız. Artık Avrupa Birliğinin 7 farklı programına proje sunup maddi kaynak sağlama fırsatımız var. Biz de Ardino Belediyesi olarak bu programlardan yararlanıyoruz", diyor ve bazı projeleri sıralıyor: "Örneğin, Çevre Fonu. Bu kaynaktan gelecek olan parayla kasabamızın atık ve içme su kanalizasyonlarını ihya ediyoruz. Atık su arıtma tesisi yapıyoruz.
Kasabanın içinden geçen derenin ıslah çalışması sürüyor. Bu çalışmalar sonucunda yarınki nesillere daha temiz, bakımlı ve sağlıklı bir çevre bırakmak görevimizdir." Başkan Murat yine bu proje kapsamında en az iki bin nüfusu bulunan Byal izvor, Jıltuşa köylerinde de atık su kanalizasyonu ve temizleme sistemlerinin faaliyete geçeceğini ve yakında çöp aktarma istasyonlarının devreye gireceğini açıklıyor. Birçok yerde olduğu gibi Ardino Belediyesi yönetimi de Köyleri Geliştirme Projesi fonlarından faydalandıklarını belirtiyor. Bu proje kapsamında 2008'de köyler arası 20 km yol asfaltlandığını ve asfalt döşenmesi gereken daha 80 km yol olduğunu, köylere su götürüldüğünü anlatıyor.
Turizmi Geliştirme Projesi kapsamında gelen maddi yardımlarla ülkenin ünlü Şeytan Köprüsü, Kartalkaya ve başka tarihi ve turistik yerlere yol yapılacağını, halkın serbest zamanlarında gidebileceği ferah piknik yerleri düzenleneceğini dile getiriyor. İdari ve Yönetim Kapasitesi Geliştirme ve İnsan Kaynakları fonlarından da faydalanmakta olduklarını ifade eden Başkan Resmi Murat, bu yıl kasaba ve köylerde uygulanmakta olan projelerin değerini 30 milyon leva civarında olduğunu vurguluyor.
Doğu Rodoplar'da Ardinoluların kültür ve sporda da başarıları kayda değerdir. Kültür alanında ilçede 17 okuma evi mevcuttur. Bu yörede folklor ekipleri, halkoyunlarının yanı sıra otantik ve modern müziği de geliştirmekteler. İki yılda bir düzenlenen uluslararası edebiyat kardeşliği günleri Balkan ülkelerinden şair ve yazarları bir araya getiriyor. Spor alanında tenis denince Bulgaristan'da ilk akla gelen bölgeler arasında Ardino'dur. Yıllar önce yörede masa tenisi sporunu başlatan Reşat Aydın (Reşatski)'nın ekolünde Arslan Koç, Naci Koç, Turgut Ademov, Cevat Hasan, İlhan Sevinç gibi onlarca ünlü masa tenisçisi yetişmiş ve şimdi iki yılda bir Ardino'da Balkan ülkelerinin katılımıyla tenis turnuvası düzenleniyor. Yaklaşık 20 yıldan beri eden göç burada kalmayı kararlı kılan Rodopluların azmini kıramamış. Göç sırasında kasabada boşalan evler köylerden gelenlerle dolmuş ve Ardino'da nüfus pek azalmamış. Siyasetiyle, ekonomisiyle, kültür ve sporuyla şirin kasaba Ardino'da hayat devam ediyor.