İrlanda dönem başkanlığında Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı ve Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Dairesi Viyana'da 19-20 Nisan 2012 tarihlerinde "Spor aracılığı ile toplumda ırkçılık, hoşgörüsüzlük ve ayrımcılıkla mücadele" konulu İnsani Boyut Kongresi düzenledi.
Kongrede 56 üye ülke temsilcileri, sivil toplum kuruluşları, ayrımcılık ve ırkçlıkla mücadele eden örgütler temsilcileri, uluslararası güvenlik ve işbirliği partner teşkilatlar temsilcileri vs. biraraya geldi.
İrlanda Büyükelçisi ve AGİT daimi kurul başkanı Eoin O'Leary, spor'un toplumdaki yerinin ırkçılıkla ve ayrımcılıkla mücadelede olumlu bir güç olduğunu belirtti. Büyükelçi, sporun güven ve anlayışın oluşması için iyi bir mekanizmaya dönüştürülebileceğini, farklı topluluklar arasındaki höşgörüyü ve saygıyı, toplumda entegrasyonu ve eşitliği teşvik etme rolu oynayabileceğini açıkladı.
Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Dairesi direktörü Janes Lenarcic, sporun herzaman farklı grupların biraraya gelmesine ve birleşmelerine vesile olması gerektiğini vurguladı. Dünyanın heryerinde spor faaliyetlerinin her türü mültecilerin ve azınlıkların entegre olmasını destekleyebileceğini altını çızerek belirtti.
İnsan hakları alanında aktivist ve ırkçılık ve ayrımcılık uzmanı olan dünyaca bilinen Amerika Birleşik Devletleri'nden Joia Jefferson Nuri konuşmasında, sporun yalnızca hoşgörüyü teşvik etme araçı değil, aynı zamanda bu alanda sorunları açığa çıkarma rolü de oynadığı ifadesinde bulundu.
Kongreden bir gün önce, 18 Nisan'da, dünyanın birçok yerinden 20 kadar sivil toplum kuruluşu yuvarlak masa toplantısı düzenlediler. "Nefret suçları ile ilgili veri toplama, gözlemleme ve rapor etme" konulu toplantıda ülkenin resmi kurumları tarafından rapor edilen nefret suçları verileriyle sivil toplum kuruluşların topladığı bilgiler arasında önemli geçişmelerin olduğu ortaya çıktı.
Bulgaristan Müslümanları Başmüftülüğü dış İlişkiler Dairesi sekreteri Hayri Emin de toplantıya katılarak önemli katkılada bulundu. Yuvarlak masa toplantısı sonuç bildirgesi olarak "Spor aracılığı ile toplumda ırkçılık, hoşgörüsüzlük ve ayrımcılıkla mücadele" konulu İnsani Boyut Kongresine sunmak üzere öneri raporu hazırladı. Hazırlanmış olduğu rapor şu şekilde:
"AGİT'in kapsama alanındaki ülkelerde insanlar ırkçından, etnik aidiyetinden, dininden, cinsiyetinden, yaşından, cinsel yönelişinden, engelli olmalarından ve bunun gibi nedenlerden dolayı şiddete ve ayrımcılığa maruz kalmaktalar. AGİT' üye ülkeler, nefret suçlarına ilişkin sorumluluklarını yerine getirmeleri; nefret suçları kavramını ülke yasalarında tümüyle tanımlamaları; uygun bir biçimde bir yasal çerçeve uygulaması yaparak, nefret suçları ile ilgili veri toplama, analizini etme, yayınlama, polis eğitimi uygulayarak, toplumu da görevlendirme ve bu şekilde daha etkili bir şekilde mücadele yürütme programları üreterek geniş kapsamlı gözlemleme ve raporlama sistemi kurmaları gerekmektedir. Bütün bunlar ve bakanlar kurulunun No.9/09 nefret suçları ile mücadele kararı da zaten AGİT kurumlarının sorumlu olduğu meselelerdir. Üye ülkeler, ayrıca, ifade özgürlüğü, toplantı ve gösteri özgürlüğü, din ve inanç özgürlüğü ve diğer insan haklarına ilişkin uluslararası sorumluluklarını yerine getirmeleri gerekmektedir. Üye ülkelerden sivil toplum kuruluşlarının özellikle önerdikleri de şunlardır:
- Üye ülkelerin sivil toplum örgütlerini, ulusal spor cemiyetlerini ve taraftar kulüplerini sporla ilgili belirli faaliyetlerini teşvik etmeleri ve desteklemeleri, ulasal ve uluslararası spor etkinlikleri nedeniyle açıkça her türlü höşgörüsüzlüğü ve ayrımcılığı kınamaları;
- Karşılıklı anlayışı, adaleti ve eşitliği desteklemek amacıyla her daldan milli sporcuların konumlarını kullanarak sivil kampanyalara dahil olmalarını üye ülkeler teşvik etmeleri ve desteklemeleri önerilmektedir;
- Nefret suçlarıyla ve ayrımcılıkla mücadele amaçlı ulusal projelere ve projelerin uygulamalarına ağdurları ve mağdur grupları dahil etmeleri;
- Çeşitli önyargı suçları için kullanılılan net terminolojinin önemini tanımaları ve hepsini dikkate almaları gerekmektedir.
Başmüftülük Diş ilişkiler Dairesi Sekreteri İnsani Boyut toplantısının 2. oturumuında söz aldı. Hayri Emin konuşmasında spor taraftar kulüpleri, özellikle futbol taraftarlarının Müslüman karşıtı ve ırkçı eylemlerinden rahatsızlığını belirterek, çoğu kez taraftarların aşırı milliyetçi ve ırkçı siyasi partiler tarafından kullanıldıklarını ve onların aleti olduklarını söyledi. Başmüftülük temsilcisi Eylül 2011'de Plovdiv ve Sofya'da futbol taraflarının camii saldırılarını örnek vererek, Bulgaristan kurumlarına önerilerde bulundu. Öneriler arasında, Bulgaristan'ın uluslararası nefret suçlarıyla mücadele mekanizmlarını yerine getirmesini, özellikle Müslüman karşıtı eylemler, sporda ırkçılık ve nefret suşlarına ilişkin yasalar kabul edilmesi, spor faaliyetlerinin höşgörü ve karşılıklı güven vs. oluşması için çalışmalar yapılması; Spor potansiyelinin nefret suçları ve ayrımcılıkla mücadele etmede genişlemesi için, bu tür oluşumların spor çerçevesi içinde araştırması yapılması gerekmektedir.
AGİT'e olan hitabında, spor yapılan yerlerde ve bu yerlerin dışında, taraftarların önyargılarından meydana gelen ırkçılık ve ayrımcılıkla mücadele için belirli önlemler teklifinde bulunması ve ülkenin yürüttüğü ırkçılık ve ayrımcılıkla mücadele sürecini sıkı bir şekilde gözlemlemesini istedi.