Bulgaristan'daki Türklerin Özgür Sesi
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Bulgar Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hüseyin Mevsim'in İstanbul Kitap Yayınevi'nden yeni çıkan Bulgar Gözüyle Bursa başlıklı kitabının Önsöz'ünü sunuyoruz.
ÖNSÖZ
Ülkemizde Osmanlı üzerine yapılan araştırmaların başlıca eksikliğinin, yüzyıllarca İmparatorluk sınırları içinde yer almış Balkan Slav halklarının kendi dillerinde yarattığı kaynakların yeterince bilinmemesinde yattığını düşünmekteyiz. Sözünü ettiğimiz kaynaklar arasında halk yaratıcılığı, süreli yayınlar, gezi notları ve anılar kuşkusuz son derece önemli yer tutar. Batı dillerindeki kaynakların görece iyi tanındığı Osmanlı tarihyazımında, ne yazıktır ki, Bulgar, Sırp, Hırvat veya Slovenlerin yazınsal mirası hakkında bilgimiz kısıtlıdır. İlber Ortaylı'ya göre, "karşılıklı arşiv tetkiklerinin zorluğu" ve "filolojik noksanlık"tan kaynaklanan bu durumun giderilmesiyle, yüzyıllarca İmparatorluğun unsurları arasında yer alan Balkan Slavlarının "içten" bakış açısı, Osmanlı'nın farklı boyutlarını yakalamamız ve değerlendirmemiz bakımından büyük önem kazanacaktır.
Bulgar Kaynaklarında Rumeli ve Anadolu Tanıklıkları başlıklı kapsamlı tasarımızla bu eksikliğin giderilmesi yönünde küçük de olsa bir katkı sağlamayı umut ediyoruz.
Tasarının ilk adımı niteliğindeki Bulgar Gözüyle Bursa konulu çalışmamızda, Osmanlı'nın ilk başkenti, Uludağ eteklerindeki eşsiz kent, ipekçiliğin merkezi, kaplıcalar diyarı Yeşil Bursa ile ilgili 19. yüzyıl ortasından 20. yüzyılın ilk yıllarına dek uzanan zaman diliminde, Bulgar süreli yayınlarından gezi notu ve anılara değin farklı türlerde kaleme alınmış tanıklıklara yer verilmektedir.
Gerek Nikola Naçov, gerekse Vasil Kınçov ve Petır Daskalov'un yolculuk notu ve anı karışımı yapıtları, 1870'li-1910'lu yıllarda Bursa ve yakın çevresindeki toplumsal yaşam, doğal felâketler, İstanbul-Mudanya-Bursa arasındaki ulaşım koşulları, ticaret etkinlikleri, üretim, eğitim sistemi, azınlık okulları, etnik katmanlar arasındaki ilişkiler, bölgenin coğrafyası, camiler ve sultan türbeleri gibi tapınak ve sivil anıtlar, yaygın söylenceler ve birçok başka konu hakkında bilgi içermektedir.
Bulgar Gözüyle Bursa başlıklı çalışmamızın Bursa kent tarihi araştırmalarına katkı sağlayacağı umudunu taşıyorum.
Doç. Dr. Hüseyin Mevsim,
Ankara
BULGAR GÖZÜYLE BURSA
Hüseyin Mevsim
120 sayfa, 10.-TL
Kasım 2009
Anı ve Yaşam Dizisi, ISBN: 978-605-105-036-2
|
|
||||||||||||||||
|
