Bulgaristan'daki Türklerin Özgür Sesi
Bir zamanlar, 1922 yılında kurulup yirmi beş yıl çalışan Şumnu'daki Medresetü'n-Nüvvâb'ın olduğu gibi, Bulgaristan'ın yeni dönemindeki imam hatip liseleri de dar alanda hizmet veren okullar olarak kalmamışlardır. Bulgaristan toplumunun ihtiyaçları, onların çok amaçlı, multifonksiyonel / çok işlevli eğitim yuvaları olmalarını gerektirmiştir. Bu durum, bir taraftan, okulda verilecek derin bir din eğitiminin önüne geçerek İslâmiyet konusunda vukufiyet sahibi kişiler yetişmesini engellerken, diğer taraftan toplumun farklı tabakalarında yer alabilecek dinî kültüre sahip bireyler yetişmesini sağlamaktadır.
Bugüne kadar 1527 mezun veren imam hatip liselerimizin toplumdaki rolüne bakacak olursak, kendilerine büyük bir ihtiyaç hissedildiği görülecektir. Özellikle açıldıkları günlerde toplumdaki din eğitimi görmüş kişiler kıtlığı yaşanmıştır. Zira daha önceki iki neslin din eğitimi alması yasaklanmış, bir önceki nesillerden din eğitimi alanların da birçoğu ya Türkiye'ye göç etmek zorunda kalmış, ya da asimile olmakla karşı karşıya kalmıştır. O yüzden imam hatip liseleri öncelikli görevleri olan din adamı yetiştirme konusunda önemli rol oynamışlardır. Başmüftülüğün imkânsızlıklar yüzünden belirli bir dönem imam hatip lisesi mezunlarını dinî hizmetlerde istihdam edememesi olumsuz sonuçlar doğurmuşsa da son dönemlerde istihdam edilenlerin sayısı artmakta ve bugün görev yapmakta olan kadrolu imamların yarısına yakını bu okullardan mezun olmuştur. Okullardan mezun olduktan sonra Sofya Yüksek İslâm Enstitüsü veya yurtdışında yüksek İslâmî eğitim alanlar, vaizlik, müftülük, müftülüklerde uzmanlık görevleri yapmaktadırlar. Bugünkü Bulgaristan Müslümanlarının dinî idaresini oluşturan Başmüftülük kurumunun üst düzey yöneticileri ve önemli birimlerinin başındaki görevlilerin birçoğu, Bölge Müftülerinin yarısı, vaiz, vaize ve müftülüklerde din hizmetleri ile uğraşan görevlilerin yarısından fazlası imam hatip lisesi mezunlarındandır. Artık dünyanın yeni şartlarında imam hatip lisesi mezunlarından Avrupa Birliği'nin farklı ülkelerinde dinî hizmet sunanlar bile bulunmaktadır.
Daha önce de sözünü ettiğimiz gibi, imam hatip liseleri başta olmak üzere devlet okullarında veya yaz Kur'ân kurslarında Müslüman nesillerin eğitimiyle meşgul olanların büyük bir kısmı bu okulların meyvesidir. Özellikle daha imam hatip lisesi öğrencisi iken yaz Kur'ân kurslarında hocalık yapanlar daha sonraki yıllarda dinî hizmetler noktasında faydalı olmaktadırlar. Kaldı ki, Bulgaristan'da yaz günlerinde düzenlenen Kur'ân kursları hocalarının yarısından fazlası ya imam hatip lisesi mezunu veya öğrencisidir.
İmam hatip lisesi mezunları, mezun oldukları okullarda ve devlet okullarında İslâm dini dersi okutmak suretiyle de topluma önemli bir hizmet sunmaktadırlar. Ayrıca garklı fen ve kültür alanlarında öğretmenlik yapmakla da Müslüman bilincinin inşası noktasında katkıda bulunmaktadır. Son dönemlerde farklı üniversitelerde yüksek lisans ve doktora yapan bazı imam hatipliler de yüksek öğrenim kurumlarında hizmet vermek suretiyle toplumun bilgilenmek suretiyle kalkınmasında etkili olmaya başlamış bulunmaktadırlar. İmam hatip lisesi mezunlarının aldıkları çok yönlü eğitimle ve kendilerini yetiştirmeleriyle zamanla akademik sahada da söz sahibi olacakları hissedilmeye başlamıştır.
İmam hatip liseleri mezunları, aldıkları Türkçe eğitimi ve sahip oldukları Müslüman-Türk kültürü sayesinde bugün Bulgaristan'da Türkçeyi en iyi konuşan ve yazanlar arasındadır. Bulgaristan Müslümanlarının kimliğini oluşturan en önemli faktörlerden biri olan millî kimliklerinin korunmasında ve kültürlerinin yaşatılması noktasında bu okullardan mezun olanlar büyük çabalar sarf etmektedirler.
Bu okullarda eğitim görüp de dinî hizmetlerde bulunmayan birçok kişi bulunmaktadır. Ancak bunların bir kısmı, hayatlarını erdemli ve bilinçli bir Müslüman olarak devam ettirdikleri için toplumun huzur ve refahına katkı sağlamaktadırlar. Özellikle son dönemlerde siyasete ve idarî alana da dâhil olan imam hatip lisesi mezunlarının bir kısmı bu konularda farklı bir yaklaşım ortaya koymak, farklı bir hizmet anlayışıyla hareket etmek, özellikle de güven verici tavırlarıyla toplumun güvenini kazanmaktadırlar. Bütün bunlar, hiç de az olmayan eksikliklerine rağmen, bu okulların Bulgaristan toplumu açısından elzem olduğunu ortaya koymaktadır.
Aslında komünizmin çökmesinden sonra Bulgaristan Müslümanlarının elde ettiği en önemli kazanımlardan birisi dinî eğitim sistemini ihya etmek olmuştur. Bu sistem içerisinde en önemli yeri, hiç şüphesiz, imam hatip liseleri almaktadır. Zira birçok bakımdan hayatın farklı alanları ve toplumun faklı katmanları arasında köprü rolü oynamaktadırlar. O yüzden, tarihî tecrübe ve yılların oluşturduğu gelenekten istifade ve zamanın ihtiyaçlarını iyi tahlil etmek suretiyle bu okulları güncel ve daha verimli hale getirmek hem Bulgaristan Müslümanları, hem Bulgaristan devleti, hem de parçası olduğu Avrupa Birliğinin huzur ve kalkınmasında cüzî bir katkı sağlayacaktır.
|
|
||||||||||||||||
|
