26 Eylül 2010'da Kırcaali V. Uluslararası Büyük Türk Dili Kurultayı'nın ev sahipliğini yaptı. Ankara Bilkent Üniversitesi, Sofya "Kliment Ohridski" Üniversitesi ve Kırcaali Belediyesi tarafından düzenlenen Kurultaya dünya çapından yaklaşık 80 akademisyen katıldı ve 46 bildiri sunuldu.
Açılış töreninde Kırcaali Belediye Başkanı Hasan Azis, Sofya Üniversitesi adına Doç. Dr. Tatyana Evtimova, T.C. Milli Eğitim Bakanlığı adına Müsteşar Yardımcısı Sadettin Sabaz ve Bilkent Üviversitesi Bölge Ülkeleri Direktörü Dr. Rasim Özyürek birer konuşma yaptılar.
Törende T.C. Filibe Başkonsolosu Cüneyt Yavuzcan, Ankata TOBB Üniversitesi Dış İlişkiler Müdürü Fisun TALAY hazır bulundular.
Kırcaali Belediye Başkanı müh. Hasan Azis konuşmasında Türkçenin bölgede yaşayan Türkler için büyük önem taşıdığını, Türk dili öğretmelerin bilgi seviyelerini yükseltmek için ellerinden geleni yaptıklarını söyledi.
Türk dilinin yaşatılmasında ve gelişmesinde büyük katkılarından dolayı Bilkent Üviversitesi Bölge Ülkeleri Direktörü Dr. Rasim Özyürek Başkan Azis'e bir plaket sundu.
BİLKENT ÜNİVERSİTESİ BÖLGE ÜLKELERİ DİREKTÖRLÜĞÜNCE 25-28 EYLÜL 2010 TARİHİNDE BULGARİSTAN'IN KIRCAALİ ŞEHRİNDE DÜZENLENEN V. ULUSLARARASI BÜYÜK TÜRK DİL KURULTAYI SONUÇ BİLDİRİSİ
Bu Kurultay'a Türkiye'den Bulgaristan'dan, Azerbeycan'dan, Japonya'dan gelen 46 üye bildirileriyle katılmışlardır.
Katılımcılar dışında Sofya Üniversitesinden Tatyana Evtimova ile bazı öğretim üyeleri ve yardımcıları sunulan bildirileri dinlemişlerdir. Ayrıca vaktiyle Bulgaristan'dan Bilkent Üniversitesine gelen, Hizmet İçi Eğitim Kursuna devam eden arkadaşlar da sunulan bildirileri izlemişlerdir.
Bu etkinliğin ilgi çekici tarafı her yıl Türkiye'de kutlanan Türk Dili Bayramının bir örneğinin Bilkent Üniversitesi tarafından kardeş ve komşu ülke Bulgaristan'da yapılmış olmasıdır.
Kurultay programında adları olan Azarbeycan'dan Kamil Veliyev Nerimanoğlu, Tevfik Haciyev, Kosova'dan İrfan Morina, Makedonya'dan Sevim Piliçkova, Aktan Ago, Ukrayna'dan Gayana Yüksel. Türkiye'den Tezer Kutluk, Emek Üşemez, Önder Şit adlı üyeler mazeretleri dolayısıyla kurultayımıza katılamamışlardır.
Toplantımız 26 Eylül 2010 Pazar günü Kırcaali Belediyesi Kültür Merkezinde 5 oturum sabah, 4 oturum öğleden sonra olmak üzere toplam 9 oturum olarak gerçekleştirilmiştir.
Açılışta Belediye Başkanı Hasan Azis, Sofya Üniversitesi adına Doç. Dr. Tatyana Evtimova, Milli Eğitim Bakanlığı adına Müsteşar Yardımcısı Sadettin Sabaz ve Bilkent Üviversitesi Bölge Ülkeleri Direktörü Dr. Rasim Özyürek birer konuşma yapıp Kurultaya başarılar dilemişlerdir.
Sunulan bildirilerde dil, edebiyat, Türkçenin eğitim ve öğretimi başta olmak üzere dil bilgisinin öteki konuları ve terim sorunu üzerinde görüşülmüş ve tartışılmıştır.
Bildiriler genellikle Türk diline, edebiyatına ve eğitim hayatına katkı sağlayacak niteliktedir. Bu durum bildiriler yayımlandıktan sonra açıklık kazanacaktır.
Düzenlemede emeği geçen Kırcaali Belediyesine ve ilgili devlet adamlarına Kurultayımız adına teşekkür ederiz.
Katılımcılar her yıl Bilkent Üniversitesince yapılmakta olan Dil Bayramının gelecek yıl Türkiye dışında, özellikle Türklerin yoğun olduğu bir ülkede yapılmasını dilemektedir.
V. ULUSLARARASI BÜYÜK TÜRK DİLİ KURULTAYI'NDA BİLDİRİ SUNANLAR:
Dr. Eyüp Akman
Günümüz Bulgaristan Türkleri Anonim Halk Edebiyatı Ürünleri İle Kastamonu Anonim Halk Edebiyatı Ürünlerinin Karşılaştırılması
Dr. Atilla Jorma
Balkanlardaki Türkçenin Dönemlendirilmesi
Bülent Kırcalı
Bazı Bulgarca ve Rusça Yayınlarda Türkçe Dilbilgisinde Eylemlerin Kip ve Zaman Ulamları Üzerine Görüş ve Sınıflandırmalar
Emine Mehmet Halil
Bulgar Dilinde Kalıplaşmış Türkçe Deyimler
Dr. Ayşegül Celepoğlu
Balkanlar'daki Türk Çocuk Şiirleri Üzerine Bir Çalışma
Harun Bekir
Bulgaristan'da Türkçenin Varlığı
Dr. Salim Pilav
Üniversite Birinci Sınıf Öğrencilerinin Söz Varlığı İçinde Deyimlerin Yeri
M.A Dilek Ünveren
Türkçe ve Türk Dili ve Edebiyatı Derslerinde Tam Öğrenmeye Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi
Dr. Abdurrahman Gülbeyaz
Küresel-Toplumsal Dönüşüm Süreçleri ve Dillerin Devinimi, Değişen Dünyada Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretilmesi Sürecinin Genelde ve Japonya Özelindeki Sorunları
Dr. Rasim Özyürek
Liselerde Dil ve Anlatım Dersi Üzerine Bir Araştırma
Dr. Ali Göçer
Öğrencilerin Yazılı Anlatım Çalışmalarının Türkçe Öğretmenlerince Değerlendirilmesi Üzerine
Önder Şit
Türk Dili ve Edebiyatı Ortaöğretim Onuncu Sınıf MEB Ders Kitabının Yeterlilik Açısından İncelenmesi
Dr. Naciye Yıldız
Türk Halk Şiirinde "Tuna"
Dr. Zühal Yüksel
Kırımlı Şair Hamdi Giraybay'ın Şiirlerinde Açlık Motifi
Dr. Nesrin Tağızade Karaca
Yahya Kemal'in Şiirlerinde Felsefi Söylem
Tatyana Çalıkova ve Nevriye Tufadar
Dede Korkut Kitabında Salur Kazan'ın Rüyası ve Diğer Rüyalar
Dr. Abide Doğan
Bir Generalin Romanı: Deliorman
M.A Reşide Gürsu
Ömer Osman Erendoruk'un Romanlarından Türkiye
Dr. İbrahim Akış
Türkçede Durum Eklerinin Adlandırılması ve Öğretimi
Dr. Hamit Sunel
Türkçenin Ana Dil ve Yabancı Dil Olarak Öğretilmesinde Telaffuz ve İmlanın Önemi
Öğr. Alb. Cemil Ekiyor
Yabancı İsimlerle Kurulan Birleşik Fiiller
Manuela Daskalova
Fransızca Alıntıların Türkçenin Fonetik Yapısına Uyarlaması
Dr. Kerime Üstünova
Metin İncelemelerinde Eksilti-Eksiklik Ayrımı
Dr. Aziz Gökçe
Ahmet Fakih'in İki Eserinin (Kitâbu Evsâfı Mesâcidi'ş-Şerîfe, Çarh-nâme) İmla, Ses ve Şekil Bilgisi Bakımından Karşılaştırılması
Dr. Abdurrahman Güzel
Vidin Türk Ağızları Hakkında Yapılan Çalışmalar Üzerine Bir Değerlendirme
Dr. Sema Uğurcan
Türk Edebiyatında Rumeli Şivesi
Dr. İrfan Morina
Balkan Ülkelerinde Türkolojiye Hizmet Eden Kurumlar
Dr. Kamil Veli Nerimanoğlu
Görsel Türkoloji Üzerine
Dr. Yasemin Kurt
Cumhuriyet Döneminde Balkanlar Üzerinde Yazılmış Gezi Yazılarının Eğitsel Yönü Üzerine Bir Çalışma
Mahmud Agakisiyev
Ortak Türk Dili
Dr. Emek Üşenmez
Türkçe En Eski Kur'an Tercümelerinden Özbekistan Nüshası
Dr. Fatma Açık
Özbek Türkçesiyle Türkiye Türkçesi Arasında Aile ve Sosyal Hayat ile İlgili Kelimelerin Eşdeğerliliği Bakımından Karşılaştırma
Dr. Zuhal Hasene Kültüral
İletişim Araçlarının Dil Eğitimine Etkileri ve Türkçe Eklerle Türetilmiş Bazı Alıntı Kelimeler Üzerine
Dr. İrina Saraivanova
Osmanlıcada Fransızcadan Ödünç Birleşik Kelimeler
Dr. Sevim Piliçkova
Makedon Dram Eserlerinde Türkçe Kelime Unsurları Üzerine Yazılan Doktora Tezinin Tanıtımı
Dr. Aktan Ago
Makedon Dram Eserlerinde Türkçe Kelimelerinde Anlam Kaymaları
Dr. Hayriye Yenisoy
Doğu Rodop Türk Ağızları ve Folkloru Üzerine Araştırmalar
Dr. Ebulfez Amanoğlu
Eski Türkçede Bulak Özel İsmi ve Türk Tarihinde Yansımaları
Dr. Aysun Demirez Güneri
Sovyetler Birliğindeki Uygur Edebiyatının Tarihi Seyri
Dr. Tezer Kutluk
Atatürk'ün Türk Diline Verdiği Önem
Dr. Mustafa Sinan Kaçalın
Satuk buğra Han ve Bugünkü Artuç
Dr. Tofik Hacıyev
M. Fuzuli'nin Dili Ortak Oğuz Dili
Faig Ahmedov Vilayetoğlu
Günümüzde Türkçede Yozlaşma ve Yabancılaşma Sorunu
Dr. Ejder Ağayev ve Dr. İbrahim Kurt
Azerbaycan'da Türk Dili ve Türk Elifbası"
Anlayışlarının (İstilahlarının) İşledilmesine Dair
Dr. Hayal Zülfikar
Redaksiyon Kavramı ve Kapsamı
M.A Şakir Güneş
Avrupa Ülkelerinde Yaşayan Çocukların Dil Sorunları
Dr. İbrahim Atabey
Türkiye Türkçesindeki Fiilimsilerin Türk Soylulara ve Yabancılara Öğretimi
Nesrin Erbil
Türkçeye Giren Arapça Kelimeler ve Aksi
Dr. Mehmet Aydın
Yunus emre Divanı'nda "Gönül" Sözünün Bağlamları
Dr. Hülya Gökçe
Kazan-Tatar Gramerlerinde Hal Çekimi Meselesi
İsmail Aşıkoğlu
Üretken Türkçe
Dr. Hamza Zülfikar
Yabancı Meslek Adlarını Türkçeleştirmede İzlenen Yollar
Dr. Tatyana Evtimova
Türkçe "Urdu" Kelimesi ve Bu Kelimeyle Modern Hint Dilinin Adlandırılması
Dr. Ertuğrul Yaman
Yapısal ve Estetik Bağlamda Türkiye Türkçesinin Söylenişi
Dr. M. Sıtkı Aras ve Adem Yavuz Sönmez
Erzurum Ziraatında Kullanılan Mahalli Terimler ve Bunların Yöresel Kültürdeki Yeri
Dr. Gayana Yüksel
Günümüzde Türk Dünyasının Enformasyon Bağlantıları
Pınar Yorgancıoğlu
Deneysel Senaryo ve Edebiyat Akımları
Aynur Toker
Bilgisayar Ortamında Türk Dilinin Önemi
--------------------------------------------------------------
Türkiye'nin ilk vakıf üniversitesini kurarak yükseköğretim alanında önemli ve tarihi bir misyonu üstlenen bilim insanı Sayın Prof. Dr. İhsan Doğramacı, Türkiye'nin köklü devlet üniversitelerinin ve tıp fakültelerinin kurulmasına da büyük öncülük etmiş, destek vermiş kıymetli bir lider, dünyaca tanınmış bir bilim adamıdır.
Değerli çalışmaları ile özellikle çocuk ve halk sağlığı gibi tıp alanlarında da kendine haklı bir yer edinen, aldığı ulusal ve uluslararası görev ve ödüllerle dünya çapında bir bilim insanı olduğunu gösteren Prof. Dr. İhsan Doğramacı Türk diline verdiği önemi hiçbir zaman unutamayız. Bu etkinliklerin uluslararası düzeye taşınmasında etkili olmuş. Türk devlet ve topluluklarında öğrenci, öğretmenlere kucak açmış. Balkanlardan, Orta Asyaya, kadar öğretmen ve öğrencilerin Türkçe eğitimlerine önem vermiş. Erbil'de Türkmen okullarının açılmasında etken olmuş. Türkmen öğretmenlere Türk diliyle eğitim yapmalarında onlara ömrü boyunca yardımcı olmuş yol göstermiştir. Sayın hocamızı saygı ve rahmetle anıyoruz.
V. Uluslararası Büyük Türk Dili Kurultayı Bilim Kurulu Üyeleri 26 Eylül 2010