Her yıl sonu köy ve kasabalarımızda törenler tertiplenip totaliter rejime karşı savaşlarda ölenler anılıyor, mevlitler okunuyor, ruhlarına Fatiha'lar adanıyor, haklı olarak. Törenlere sağ kalan Belene sürgünleri başta olmak üzere binlerce kişi katılıyor, büyüklü küçüklü. Ne güzel...
Bu sefer de törenler diğer yıllara kıyasla daha coşkulu olacağa şüpe götürmez bir gerçek. Yine Kırcaali ili Mleçino köyü alanı, Mestanlı meydanı, Kirkovo belediyesinin Mogilyane köyü yanındaki Türkân çeşmesi etrafı daha da kalabalık olacak. Çünkü seneden seneye demokrasi sevincimiz artıyor, dilimize, dinimize, kültürümüze yeniden kavuşma kıvancı içindeyiz. Açık alınla haklarımızı arayabiliyoruz, soykırımı suçlularından hesap aranması için sesimiz daha da güçleniyor.
Bildiğime göre Bulgaristan'da komonist idaresinin Türk adlarının değiştirilmesine karşı ilk gösteri 24 Aralık 1984 tarihinde Kırcaali ili Ardino belediyesinin Mleçino köyünde düzenlendi. O zamana kadar etraflarında olup biteni iyi deyerlendiren belediye sakinleri, birki kişinin girişimi ile galeyana gelip köy merkezine yürüdüler. Başevo köyünden yola dökülen halka, Dolno Prahovo, Gorno Prahovo ve Mleçino köyleri de katılınca insan seli dolu ırmak gibi aktı, kalpler coştu, dağ taş inledi.
Olaydan hemen haberi olan zamanın azılı idare güçleri tank ve otomatik silahlarla gösteriyi anında dağıtmayı başardılar. Elebaşlarından birkaçını da Belene arasına sürdüler.
Geçenlerde onlardan biriyle görüşüp konuştum. O gün leri acı hatıralarını yeniden anımsadık. Türkiye'ye zorunlu göç ettiğini, ikide bir gelip vatan özlemi giderdiğini anlattı. Vazife icabı kimliğine baktım. Hemen boyamı attım...
Herkes kendini nasıl hissederse o dur. Kimse kimseye "Sen şu menşeye mensupsun, yada değilsin, şu veya bu millettensin, ulustansın hangi topluluğa ayitsin" diyemez. Bu onun doğal hakkıdır. İsim seçmek de her ferdin kendi vijdanına bağlıdır. İlle ben, Belene ölüm adasında bir yıldan fazla ezanla verilen adının değiştirilmesine karşı koyma uğuruna sürgün yatan birine bunu yakıştıramadım. UTANDIM.
Onun utanıp utanmadığını pek anlamadım. Belirtmedi.